W niniejszym wpisie prezentujemy krótki szkic Ilony Duszak (Ilona Studio-Art) poświęcony technice zdobienia metalu emalią. Autorka jest złotnikiem jubilerem, projektantką pięknej biżuterii oraz tłumaczką i wydawcą unikatowej na polskim rynku 3 tomowej publikacji “Kurs jubilerstwa” Carlesa Codiny. Wszystkie tomy tej publikacji, będącej swoistą  przepustką do świata tworzenia z wykorzystaniem metali znajdziecie TUTAJ.

Jeśli temat Cię zainteresuje i chciałabyś aby na naszym blogu pojawił się tutorial wprowadzający do techniki emaliowania napisz o tym koniecznie na końcu w swoim komentarzu!

Po przeczytaniu szkicu zapraszamy Was także do odwiedzenia strony Ilona Studio-Art.

O emalierstwie

Od wielu lat zajmuję się tworzeniem biżuterii z wykorzystaniem tradycyjnych technik jubilerskich, a emalierstwo stało się moją ulubioną techniką zdobniczą. Jest kwintesencją tradycyjnego jubilerstwa – najbardziej „organicznego”, opartego na technologiach i materiałach, które nie zmieniły się praktycznie na przestrzeni tysiącleci. Mamy wprawdzie współczesne zamienniki (np. barwne żywice, akryle, czy zaawansowane technologicznie utwardzane światłem kompozyty) próbujące w sposób mniej lub bardziej udany naśladować efekty, jakie dają szkliwa – czy są jednak równie trwałe i efektowne? Ja osobiście na podstawie własnych twórczych doświadczeń i eksperymentów szczerze w to wątpię.

Początki techniki emaliowania

Emalierstwo jest jedną z najstarszych technik zdobniczych, wykorzystywaną w jubilerstwie od kilku tysięcy lat. O trwałości zdobień wykonanych tą techniką świadczy najlepiej stan zachowania antycznej biżuterii eksponowanej w muzeach. W Starożytnym Egipcie pierwsze zdobienia wykonane tą techniką pojawiły się już w okresie V Dynastii tj. od 2563 do 2423 r. p.n.e., daleko przed osiągnięciem przez człowieka umiejętności obróbki i oprawiania kamieni szlachetnych.

 Co to właściwie takiego?

Emaliowanie polega na nanoszeniu sproszkowanych, szklistych powłok na metalowe powierzchnie, a następnie na wypaleniu ich, oszlifowaniu i wypolerowaniu. Z uwagi na fakt, iż temperatura topnienia metalu, lub stopu metali. musi być wyższa od temperatur topnienia emalii oraz konieczność spełnienia warunku, by współczynnik rozszerzalności cieplnej metalu lub stopu zbliżony był do współczynników rozszerzalności cieplnej zastosowanych emalii, najczęściej emaliowane są podłoża z miedzi lub złota, rzadziej ze srebra.

Czym są szkliste powłoki emalierskie i dlaczego są tak trwałe – są mieszaniną sproszkowanych minerałów, topników i naturalnych pigmentów, którymi najczęściej są tlenki metali, mającą właściwości zbliżone do szkła.

Nie jest wymagane wielkie doświadczenie by móc umieścić odrobinę zwilżonej sproszkowanej emalii na miedzianej blaszce, osuszyć ją a następnie wypalić umieściwszy na ruszcie w specjalnym piecu lub palnikiem, umieszczoną na ruszcie. W wyniku tych działań uzyskujemy trwałą, glazurowaną dekoracyjną powłokę.

Emalierstwo to także coś więcej – to umiejętność trwałego zespolenia dwóch różnych materiałów – metalu i szkliwa. Artystyczne emalierstwo jest natomiast środkiem barwnego zdobienia dzieła wykonanego z metalu porażającym wyrazistą grą kolorów transparentnych szkliw. Na myśl przychodzą tutaj niezwykle piękne witraże gotyckich katedr, ale dzięki tej technice można uzyskiwać również ozdobne powierzchnie urzekające delikatną matowością pastelowych barw nieprzeźroczystych szkliw.

Zainteresowanych poznaniem podstaw tej fascynującej dziedziny polecam zapoznanie się z książką  „Techniki zdobienia metalu” Carlesa Codiny. Znajdziesz w Royal-Stone TUTAJ.

W najbliższej przyszłości dla głodnych wiedzy praktycznej jak rozpocząć swoją przygodę z emaliowaniem na blogu Royal-Stone przygotuję tutorial pozwalający wykonać proste w formie zawieszki do kolczyków.

Ilona Duszak, Studio Ilona-Art

Więcej o technikach zdobienia metalu dowiesz się z III tomu “Kursu jubilerstwa” Carlesa Codiny przetłumaczonego i wydanego w Polsce przez Ilonę Duszak.